Page 30 - PDO_13_Sayi

mek gerekiyor. Proje değerlendirmelerinde en çok tırmacılar hem de bilimsel araştırmayı seven, genç
rastladığım konulardan biri de araştırmacıların ve istekli araştırıcı adaylarından oluşan güçlü bir
uluslararası literatürü takip ederken, Türkiye’de ekiple, iyi bir sinerji yakalamış bulunmaktayız.
yapılmış çalışmaları gözden kaçırmaları. Yapıl- Bundan sonraki adımlarımızda, uluslararası işbir-
mış bir çalışma ister tez olsun, isterse makale eğer liği projelerini daha rahat düşünebileceğiz.
hakemli bir dergide yayımlanmış ise değerlidir. Bütçesinde limit olmayan bir projenizin onaylan-
Sunulan projede Ülkemizde yapılan çalışmaları dığını varsayalım. Bu projede ne yapmak isterdi-
dikkate almamak hazırlanan projeyi daha özgün niz?
hale getirmediği gibi, bilimsel etik açısından da
araştırmacıları zor durumda bırakabilecek bir du- Öncelikle bursiyerler de dahil olmak üzere, tüm
rumdur. Her şeyden önce emeğe saygı kapsamın- proje ekibinin kafasında maddi endişelerin ve ge-
da yerli yabancı tüm çalışmaları titizlikle taramak lecek kaygısının olmayacağı bir çalışma ortamı
gerekir. sağlamak isterdim. Araştırma projelerinin sürek-
liliği ve sürdürülebilirliği sağlanması için genç in-
İyi bir projenin amaçları ve hedefleri çok net olarak san kaynağının kritik öneme sahip olduğuna ina-
ortaya konulmalı, elde edilecek çıktılar somut bir nıyorum. Ancak ne yazık ki mezunlarımız yüksek
şekilde ifade edilmelidir. İyi bir projenin bir diğer lisans ve doktoraya başlarken, eğitimini tamam-
olmazsa olmazı ise proje ekibidir. Farklı disiplin- ladıktan sonra ne yapacağını düşünmekten veya
lerden, alanında uzman olan araştırmacıların bir hem çalışıp hem de araştırma yapmak zorunda
araya gelerek proje hazırlamaları yeni kazanımları kaldıklarından kendilerini araştırma projelerine
beraberinde getiriyor. Biz Gıda Mühendisliği ve yeterince veremiyorlar. Bu durumun ortadan kal-
Bitki Koruma Bölümlerinde görev yapan öğretim dırılmasına yönelik olarak Ülkemizde son yıllarda
üyeleri bu iş birliğini gerçekleştirmeye çalışıyoruz. çok güzel adımların da atıldığını biliyorum. Ancak
Eğer proje sadece bilimsel olarak değil, teknolojik bu olanakların geliştirilerek devam etmesi gerekti-
ve ekonomik kazanımlar açısından da hedefleri ğine inanıyorum.
olan bir proje ise desteklenme olasılığı oldukça Sınırsız bir projem olsa ikinci olarak da yıllardır
kuvvetleniyor. Bu konuda söyleyebileceğim bir çalışmakta olduğum probiyotik ve starter kültürler
konuda panellerden gelen eleştirileri, projelerin konusunda Ülkemizi yurt dışına bağımlı olmak-
iyileştirilmeye açık yönleri olarak görülmeli ve ge- tan kurtaracak; bilimsel araştırma aşamasından,
rekli düzeltmeler yapılarak tekrar başvurmaktan endüstriyel üretim aşamasına kadar tüm süreçle-
kaçınılmamalıdır.
ri kapsayacak şekilde fermente gıda ürünlerinin
Proje önerisi hazırlığına proje teslim tarihinden üretiminde kullanılacak bir starter kültür üretim
ne kadar zaman önce başlamayı önerirsiniz? merkezi kurmak isterdim. Aslında tüm bunları
yapabilecek mikrobiyal kültür kaynaklarına, dene-
Proje hazırlamak bilgi birikimi gerektiren bir
konu. Alanında literatürü iyi takip eden bir araş- yimli araştırmacılara, bilgi birikimine ve teknolo-
tırmacının kafasından hep bir proje fikri vardır. jik yenilik potansiyeline sahip araştırmacıları olan
Yine de bunu hazırlamak ve yazmak için en az 5-6 bir Ülkeyiz. Ancak ne yazık ki tüm unsurları aynı
ay öncesinden planlama yapmak gerekiyor. Ancak zamanda bir araya getirmek her zaman mümkün
proje fikri henüz oluşmadı ise bu çok daha uzun olmuyor. Starter kültür üretiminde dışa bağımlı-
zaman gerektirir. lığımızı ortadan kaldırabilecek adımlar daha yeni
yeni atılmaya başlanıyor. Bu konuda çok zaman
Bu dönemde onaylanan projenizi başarıyla ta- kaybettiğimizi düşünüyorum. Yine de zararın ne-
mamladığınızda, bundan sonraki hedefiniz ne resinden dönülse kardır yaklaşımı ile tüm çalışma-
olacaktır? Yeni bir TÜBİTAK projesi ya da AB pro- larımızı ve gayretimizi bu yönde sürdürmeye çalı-
jesi yazmayı düşünüyor musunuz? şıyoruz. Bu mantık çerçevesinde atılan her adımın
Neden olmasın, tabii ki çok isterim. Şu anda hem desteklenmesi gerektiğine inanıyorum. Bireysel
alanında uzmanlığını ispat etmiş deneyimli araş- olarak da bugüne kadar çalıştığım projelerden eli-

30 PDO E-BÜLTEN (13. SAYI) - ŞUBAT 2022