Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi (CERN) ve Üniversitemiz Arasında Bilimsel İşbirliği Anlaşması
Abant İzzet Baysal Üniversitesi (AİBÜ) Rektörü Prof.Dr. Hayri Coşkun ve CERN Araştırma birimi direktörü Prof.Dr. Eckhard Elsen arasında imzalanan mutabakat metni ile Büyük Hadron Çarpıştırıcısı (LHC) sonrası kurulması planlanan yüksek enerjili (TeV mertebesinde) elektron-pozitron çarpıştırıcısı opsiyonlarından biri olan Kompakt Linear Çarpıştırıcısı (CLIC) projesinin dedektör ve fizik çalışma grubuna (CLICdp) dahil olan ilk Türk üniversitesi AİBÜ oldu. Yapılan antlaşma gereği 29 Enstitü ve üniversiteden 153 üyenin bulunduğu CLICdp grubuna üniversitemiz öğretim üyelerinden Prof. Dr. Haluk Denizli, Doç. Dr. Abdulkadir Şenol ve doktora öğrencileri, dedektör tasarımı ve Standart Model ötesi yeni fizik olaylarının gözlenebilirliğinin araştırılması konularında katkıda bulunacaklar.
Ayrıca Rektör Prof. Dr. Hayri Coşkun ve Gelecek Dairesel Çarpıştırıcı (FCC) çalışma grubu Başkanı Micheal Benedikt arasında imzalanan mutabakat metni ile de mevcut CERN FCC çalışma gruplarında yer alınarak; Higgs parçacığının diğer temel parçacıklarla etkileşmesinin daha hassas belirlenmesine, maddenin en temel yapısının araştırılmasına, ve FCC fizik ve tasarım çalışmalarına katkı sağlanacak. Bunun yanısıra FCC içerik tasarım raporuna katkıda bulunulacak.
Konu ile ilgili açıklamada bulunan Prof. Dr. Hayri Coşkun, “2010 yılından itibaren üniversitemizin bilgi üretme kapasitesini geliştirmeye dönük proje temelli yaptığımız çalışmaların en üst düzeyde yansımalarını görmekten büyük mutluluk duyuyoruz. CERN’le yaptığımız anlaşma sadece üniversitemiz açısından değil Ülkemizin bilim üretme kapasitesinin geldiği noktayı göstermesi bakımından büyük önem taşıyor. Bu başarıda büyük emekleri olan akademisyenlerimizi kutluyorum.” şeklinde konuştu.
CERN Hakkında
Temel bilimlerde üretilen bilgi, dünyada bilim ve teknolojinin gelişimine öncülük etmektedir. Birincil amacı, maddenin temel yapısını dolayısıyla parçacıkları ve onları bir arada tutan kuvvetleri araştırmak olan Avrupa Nükleer Araştırmalar Merkezin (CERN) de; elektron, proton gibi temel parçacık demetleri parçacık hızlandırıcılarında çok yüksek enerjilere çıkarılarak çarpıştırılarak, ortaya çıkan yeni parçacıklar dedektörler aracılığı ile algılanmakta ve özellikleri analiz edilmektedir. CERN’de yapılan araştırmalar, kullanılan ve geliştirilen teknolojiler dikkate alındığında dünya bilimine lokomotiflik yapmaktadır. CERN’de kullanılan teknolojilerin bir çoğu jenerik (doğurgan) teknolojidir. Bu teknolojilerin çıktıları arasında yeni ve akıllı malzemeler, süperiletken magnet, mikroelektronik, radyo frekans (RF) uygulamaları, vakum teknikleri, dedektör, görüntüleme, radyoterapi, veri depolama, veri işleme, uzay teknolojileri sayılabilir. Ayrıca CERN LHC çarpıştırıcısında üretilen bilgiyi toplamak, dünya genelinde dağıtmak ve işlemek üzere oluşturulan GRID ağ yapısı geleceğin internet altyapısı olarak yorumlanmaktadır.
CLICdp üye listesi: http://clicdp.web.cern.ch/content/clicdp-members
FCC üye listesi: https://fcc.web.cern.ch/Pages/Collaboration.aspx
