İstanbul Ticaret Üniversitesi öğretim görevlisi Sabahattin Türkoğlu, Abant İzzet Baysal Üniversitesi’nde tarih boyunca Anadolu’da giyim konusunda verdiği konferansta, zengin bir kıyafet geçmişi olan Anadolu’da Neolitik (İlk) Çağdan günümüze kadar insanların kullandıkları kıyafetlerin benzerlikler taşıdığını vurguladı.
İstanbul Ticaret Üniversitesi öğretim görevlisi uzman Sabahattin Türkoğlu, Abant İzzet Baysal Üniversitesi (AİBÜ) Bolu Halk Kültürünü Araştırma ve Uygulama Merkezi (BAMER) tarafından Kültür Merkezinde düzenlenen konferansta ‘Tarih Boyunca Anadolu’da Giyim ve Kuşam’ konusunda bilgi verdi.
Anadolu’da zengin bir kıyafet geçmişi olduğunu ve Neolitik (İlk) Çağdan günümüze Anadolu’da giyilen kıyafetlerde çok benzerlikler olduğunu anlatan Türkoğlu, tarih boyunca giyilen kıyafetlerin günümüzde de kullanıldığına dikkati çekti. Türkoğlu, kıyafetler arasındaki benzerlikleri fotoğraflarla da belgeleyerek şöyle konuştu:
Anadolu Kadınının Örtüsü Tarih Boyunca Pek Değişmedi
“Hitit vazosu üzerindeki kabartma… düğün gecesini anlatıyor. Kadının taşıdığı örtü bugün Anadolu kadınının taşıdığı örtüden farksız. Hititlerin kıyafetleri günümüz Anadolu kadınlarının kıyafetlerinin aşağı yukarı aynısı. Geç Hitit döneminden bir kabartmada Anadolu kadınının bir başörtüsü…Kenarı oyalı, altında işlemeli bir başlık var. Bu Anadolu kadının 4 bin yıldır hiç terk etmediği bir baş giysisi. Hitit döneminde kullanılan bir kadın başlığın günümüzde de Tokat ve Sivas bölgelerinde kullanıldığını görüyoruz. Buna bugün ‘semerli başlık’ diyorlar. Urartulardan kalan bir madalyonun üzerindeki Tanrıça ile onun yanındaki kadının başörtüleri bugün Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da giyilen başörtüsünün aynıdır. Frig Tanrıçası Kibele’nin kullandığı başlığın ise günümüzde Afyon yöresinde kullanıldığını görüyoruz.”
Türkoğlu, günümüzdekilere benzer ceket ve pantolonları giyen ilk ulusların İskitler, Hunlar ve Persler olduğunu kaydederek, “ Orta Asya’da son zamanlarda ortaya çıkarılmış Altın Elbiseli Adam heykeli Dünya’da çok büyük bir sükse yaptı çünkü bu heykelin üzerindeki kıyafetler günümüz ceket ve pantolonlarına benziyor. Yine giydikleri diz üstü şalvarlar da Zeybeklerin şalvarlarına benziyor. Demek ki Zeybeklerin şalvarlarının kökenlerini Orta Asya’da eski Selçuklularda aramak lazım. İskitlerin kullandığı bacakları saran pantolonun da Orta Asya ve Kafkaslar üzerinden Karadeniz’e kadar geldiğini görüyoruz.” diye konuştu.
Konuşmasında Osmanlı döneminde giyilen kıyafetler hakkında da bilgi veren Türkoğlu, Avrupalıların ‘kaftan, sorguç ve türban’ gibi beğendikleri kıyafet ve başlıkları kullandıklarını, Osmanlı’da ise batı tarzı kıyafetleri ilk kez saray kadınlarının kullanmaya başladıklarını ifade etti.
