Page 13 - 15Temmuz-E-Bülten

Konuşmasında, 15 Temmuz aktörlerinin asıl kırılmaları ya- bir şekilde dediler ki, ‘Biz artık toplumda, medyada, ekono-
şadıkları dönemlere işaret eden Prof. Dr. Bezci, özetle “Bu mide, askeri bürokraside güçlüyüz.’ Peki ne kaldı geriye?
kırılmaları, 1990’ların sonunda, özellikle 28 Şubat sürecinin Sadece siyasi iktidar kaldı. Siyasi karar verme mekanizma-
hemen öncesinde Bank Asya’nın kuruluşuyla birlikte ya- ları kaldı. Aslında 2011 sonrası yavaş yavaş yapının, siyasi
şadıklarını görüyorsunuz. Bank Asya’nın kurulduğu an, bir karar verme mekanizmalarını da etkilemeye çalıştığını gö-
nevi sivil toplum alanında güçlenmiş olan yapının, piyasayı rüyoruz. Tabii ki siyasi iktidar buna tepki gösterdi. Bunu biz
da kontrol edebilen bir yapıya dönüşmeye başladığı andır. Türkiye’ye özgü olağanüstü durumlarda görüyoruz. Bunlar
Bu anlamda 28 Şubat, bu harekette düşük bir ivme yarat- Gezi Parkı’yla başlayan, 17-25 Aralık süreciyle devam eden
madı. 28 Şubat genel olarak baktığımızda Türkiye’ye özgü olağanüstü durumlar. Aslında bunlar dünya konjonktürü-
bir darbe geleneğinin devamıydı ama dünyadaki konjonk- nün dışında durumlardı. Bunlar gecikmiş bir renkli devrim
tür halen devletin küçültülmesi, temelde piyasanın ve top- hikayesiydi. En nihayetinde 15 Temmuz sürecine Türkiye’de
lumun güçlendirilmesi üzerineydi. sadece iktidar değil toplum da bir nevi karşılık verdi. Top-
lumun karşılık vermesi, biraz toplumu etki altına alma bağ-
Dünya konjonktürü genelde 1970’lerden 2008’deki ekono-
mik krize kadar temelde aslında devletin daha küçüldüğü lamında yaptıkları hatalarla çok âlâkâlıydı. Yani etki altına
ama piyasa ve toplumun daha güçlendiği bir konjonktür- alalım diye toplumu çok ciddi anlamda zihinsel, düşünsel
dür. Önce eğitimde, sonra medyada ve en sonunda piyasa- ve vicdansal baskı altına almışlardı. Bu baskı insanlarda
da çok güçlenmeye başlayınca, devlette de bürokraside de derin bir tepki oluşturmuştu. Tankın üstüne çıkan insan-
ciddi güç kazanmaya başlamışlardı. Aslında bürokraside lar aslında bu baskının dışa vurumuyla bunu yaptılar. Bir
güç kazanmaları zaten onların 70’li yıllardan gelen bir he- taraftan da bizdeki askeri darbe geleneği içinden gelen bir
defleriydi.” şeklinde konuştu. suskunluğun utancıyla tankın üstüne çıktılar. 60’ta darbe
olmuş, susmuşsun. 70’te darbe olmuş, susmuşsun. 80’de
darbe olmuş, susmuşsun. Bunun utancı da vardı insanlar-
Prof. Dr. Bezci, Toplumun 15 Temmuz’a Olan da. Yine burada politik liderliğin de çok ciddi bir şekilde
Tepkisinin Nedenlerini Sıraladı dik duruşu vardı. Bütün bunlar birleşince de insanlar tepki

Bütün bunların dünyada yeniden paylaşım dönemini işaret gösterdiler ve 15 Temmuz’da 250 şehit verdik. Bu bir taraf-
ettiğini vurgulayan Prof. Dr. Bezci, özetle “Yani bu durum, 2. tan toplumsal tepkiydi, bir taraftan da dünya konjonktürü-
Dünya Savaşı’ndan sonra aslında 3. Dünya Savaşı’nın çok- ne uygun bir tepkiydi.” değerlendirmesinde bulundu.
tan başladığının bir göstergesi. Bu sadece Ukrayna-Rusya
meselesi değil. Devletler yeniden aktör olmaya başlayın- Soru-cevap bölümünün ardından Prof. Dr. Bünyamin Bez-
ca biliyoruz ki yeniden bir paylaşım savaşı ortaya çıkıyor. ci’ye Vali Erkan Kılıç tarafından teşekkür plaketi takdim
Türkiye açısından baktığımızda, 2011 seçimleriyle birlikte 15 edildi. Konferans, toplu fotoğraf çekiminin ardından sona
Temmuz darbe girişiminde bulunan aktörler, rüzgâra ters erdi.

15 TEMMUZ DEMOKRASİ VE MİLLİ BİRLİK GÜNÜ - E-BÜLTEN 2022 13