Abant İzzet Baysal Üniversitesi’nin (AİBÜ) yeni kurulan fakültelerinden biri olan Ziraat ve Doğa Bilimleri Fakültesi tarafından düzenlenen ilk etkinlikte, ilimiz ve ülkemiz için önemli tarım ürünlerinden biri olan patates bitkisini tehdit eden geç yanıklık hastalığı etmeni ‘Phytophthora infestans’ konusu ele alındı. Üniversitemizin davetlisi olarak ülkemize gelen ABD Cornell Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. William Earl Fry da konuyla ilgili önemli konferanslar verdi.
AİBÜ Ziraat ve Doğa Bilimleri Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. M. Erhan Göre tarafından TÜBİTAK, Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü ve Bolu Ticaret ve Sanayi Odasının katkılarıyla Dünya’da temel tarım ürünlerinden biri olan patates bitkisini tehdit eden Phytophthora infestans hakkında konferans programı düzenlendi. 27 Temmuz Pazar gününe dek sürecek program kapsamında bilim insanlarının ve özel sektörün konuya dikkatlerinin çekilmesi, ulusal ve uluslararası işbirlikleriyle patojenle ilgili mevcut bilgi birikiminin artırılmasına dönük araştırmaların başlatılması ve böylece eğitim stratejilerinin oluşturulmasına katkı sağlanması hedefleniyor.
İzzet Baysal Kültür Merkezinde düzenlenen programın açılışına, Rektör Prof. Dr. Hayri Coşkun, Dekan Prof. Dr. Vahdettin Çiftçi, Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü İsmail Taş ve öğretim elemanları ile kamu ve özel sektör çalışanları katıldı. Açılış konuşmasını yapan Rektör Prof. Dr. Hayri Coşkun; Güzel Sanatlar, Diş Hekimliği ve İlahiyat’ın ardından faaliyete geçen dördüncü fakültemizin Ziraat ve Doğa Bilimleri Fakültesi olduğunu hatırlatarak, iyi bir eğitim ile bilimsel araştırma ve çalışmalar üretmesini bekledikleri fakülteyi çok önemsediğini söyledi.
Ziraat ve Doğa Bilimleri Fakültesinden Bolu’nun tarımsal alanda tohumluk merkezi durumuna getirilmesi ve kanatlı yetiştiriciliğinin artırılması için tematik projeler beklediklerini ifade eden Prof. Dr. Coşkun, başta Doç. Dr. Erhan Göre olmak üzere konferans programının düzenlenmesinde emeği geçenleri kutladı.
‘Geç Yanıklık Bolu’da da Çiftçiye Zarar Veren En Önemli Hastalık’
Dekan Prof. Dr. Vahdettin Çiftçi ise yeni kurulan fakülte ile Bolu’nun tarımsal yapısı hakkında bilgi verdi. Çiftçi, yaklaşık 150 bin hektar alanda tarım yapıldığını, bunun yüzde 97’sinde tarla tarımı olduğunu, son verilere göre ise 84 bin dekar alanda yapılan patates yetiştiriciliğinden 247 bin ton ürün elde edildiğini anlattı. Tarım İl Müdürü İsmail Taş ise Bolu’nun Niğde, İzmir ve Afyon’dan sonra ülkemizde patates yetiştiriciliğinde dördüncü sırada olduğunun altını çizerek, geç yanıklığın ilimizde de çiftçimize zarar veren en önemli hastalık olduğunu ifade etti ve konferansın önemine dikkat çekti.
Açılış konuşmalarının ardından Doç. Dr. Erhan Göre, ‘Türkiye’de Patates Üretimi ve Geç Yanıklık Hastalığı Etmeni Phytophthora infestans’ konusunda sunum yaptı. Göre, özetle “Phytophthora infestans Dünya genelinde özellikle Türkiye ve Avrupa’da patatesin en yıkıcı mikrobiyal zararlılarından birisidir. Geçen 150 yılda tarım ve bitki koruma alanındaki birçok değişiklik geç yanıklığının neden olduğu ürün eksilişlerini önemli ölçüde azaltmıştır. Ama ne yazık ki son 10-20 yıl içerisinde metalxyl’e dayanıklı P. infestans izolatlarının bulunması, etmen popülasyonundaki hızlı değişim ve genetik farklılaşmalar sağlanan bu önceki başarıyı tehlikeye sokmaktadır. Etmenin Dünya genelinde her yıl neden olduğu yüzde 10-15’lik ürün kaybının parasal karşılığı 5 milyar dolardır.” ifadelerini kullandı.
Programın Kapsamı…
Program kapsamında Prof. Dr. William Earl Fry ise ‘Phytophthora infestans’ın Popülasyon Genetiği-ABD’deki Son Güncel Veriler’, ‘Phytophthora infestans’ın Popülasyon Genetiği-Son Dönemde Yaşanan Global Göçler ve Orijin Merkezleri’, ‘Patates Geç Yanıklığı-Kalıcı/Sürdürülebilir Dayanıklılık İçin Araştırmalar’ ve ‘Patates Geç Yanıklığının Yönetimi-Erken Uyarı ve Tahmin Sistemlerinin Kullanımı’ konularında konferans verdi. Program kapsamında ayrıca Bolu Patates Sanayi ve Ticaret A.Ş. BOLPAT ile Bolu Kalite Yem Sanayi A.Ş. Bolca Hindi ziyaret edilecek ve tarlalarda incelemeler de bulunulacak. 24 Temmuz Perşembe günü ise Bolu Ticaret ve Sanayi Odasında patates üreticileriyle sohbet toplantısı düzenlenecek. Programın son günlerinde ikili işbirliği çerçevesinde yürütülmesi planlanan ‘Türkiye’de patateste Phytophthora infestans ırklarının DNA sekans bazında karşılaştırmalı ful genom analizi ile genetik çeşitliliğinin saptanması ve bu etmene ait popülasyonda fenotipik farklılıkların belirlenmesi’ konulu projenin görüşmeleri gerçekleştirilecek.
