Abant İzzet Baysal Üniversitesi (AİBÜ) BAMER tarafından tarihi Gülezler Konağı’nda düzenlenen BAMER Konferanslarında bu hafta, Cumhuriyetin ilk yıllarında Bolu’da öğretmenler tarafından çıkarılmış Altın Yaprak dergisi ve derginin sosyal ve kültürel hayata etkileri ele alındı.
Konferansta ilk sunumu yapan Eğitim Fakültesi Dekan Yardımcısı ve Sosyal Bilgiler Eğitimi AD Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Fahri Kılıç, Bolu’nun gazete ve dergi gibi süreli yayınlarda çok köklü bir geleneği olduğunu ifade ederek, “Düzenli olarak yazılar yazmak, makaleler hazırlamak, haberleri yayınlamak, bunları dağıtmak, matbaa, mürettip, mürekkep, dağıtım. Savaş koşullarında bunları yapabilmek son derece zor ama 7 bin nüfuslu bir şehirde bunları yapıyor olmakta takdir-e şayan bir durum.” dedi.
Bolu’da savaş koşullarında fedakârca çalışarak faaliyetlerini yürütmüş Muallime ve Muallimler Cemiyeti üyesi öğretmenler tarafından 1925 yılında çıkarılan eğitim dergisi Altın Yaprak hakkında bilgi veren Kılıç, 6 ay gibi kısa bir süre yayınlanan derginin nüshalarına Ankara Milli Kütüphane ve İstanbul Beyazıt’taki Hakkı Tarık Us kütüphanesinde dijital ortamda ulaşabildiklerini söyledi.
“Altın Yaprak Dergisi, İmkânlarını Zorlayarak Yayınlarında Fotoğraf Kullanmış”
Dönemin süreli yayınlarında fotoğraf kullanılmasının son derece zor olduğunu, olağanüstü bir durum söz konusu olmadığı sürece fotoğraf kullanılmadığını belirten Kılıç, “Altın Yaprak dergisinin imkânlarını zorlayarak bazı sayılarını renkli yayınladığını bazı sayılarında da fotoğraflar kullandığını görüyoruz. Bolu’nun önemli tarihi mekânlarını ve şahsiyetlerini bu fotoğraflar içerisinde bulduğumuzu söyleyebiliriz. Örneğin, Bolu Orta Mektebi ki bugünkü Atatürk Lisesi’dir. Bolu Türk Ocağı binası, Sanayi Mektebi fotoğrafları gibi.” diye konuştu.
Araştırma Görevlisi Murat Tarhan ise, Altın Yaprak dergisinde eğitimle ilgili makaleler kaleme alan Mehmet Zekai Konrapa’nın terbiye notları hakkında ayrıntılı bir sunum yaptı. 13 sayı yayınlanan ve toplamda yaklaşık 100 sayfa olarak çıkarılan derginin 6, 7, 8, 9, 10 ve 11’inci sayılarında düzenli olarak çıkan tebliğ notları üzerinde yaptıkları çalışmadan söz eden Tarhan, dergide eğitimle ilgili terbiye notlarını Ahmet İzzet Bey ile Mehmet Zekai Bey’in birlikte yazdıklarını söyledi.
Altın Yaprak dergisinde en çok çıkan haberlerden biri olan Türk Ocakları hakkında sunum yapan Okutman Mehmet Solak ise, Mülkiyeliler ve Tıbbiyeliler tarafından ilk olarak İstanbul’da, ardından Anadolu’nun pek çok şehri ile birlikte Bolu’da Türk Ocakları’nın kurulduğunu söyledi. Solak, örgütün savaş yıllarında halka moral vererek onları bilgilendirdiğini ifade ederek, Türk Ocakları’nın o dönemde eğitimden sanata, kültürden sağlığa kadar toplumu aydınlatan en önemli sivil toplum örgütü olduğunu vurguladı. Konferansın sonunda öğretim elemanlarına, BAMER Müdürü Yrd. Doç. Dr. Azize Aktaş Yasa tarafından teşekkür plaketleri takdim edildi.
Haber-Fotoğraf: Aylin Öztürk
