Page 24 - Bülten_4_Sayi

HABERLER I Mart-Nisan-Mayıs-Haziran 2022 I SAYI 4

Kayseri Şehir Hastanesi’ndeki bir vakadan izole edildi. gruptaki hayvanların yaşaması, aşı verilmeyen gruptaki
2020 Nisan ayında, bu virüsün tam büyüklükteki geno- hayvanların ölmesi. Örneğin aşı verdiğiniz 10 fareden 8’i
munu ortaya çıkardık. Bize resmi olarak Ar-Ge daveti yaşadı. Bu aşının koruyucu etkinliği yüzde 80; bunu or-
de geldi tabii ki. 1 Haziran 2020 tarihinde proje kabul taya çıkarmanız lazım. Bu çalışmalarda aşılanmış trans-
edildi ve çalışmalar bu şekilde başlamış oldu. Viral aşı genik farelerin yaşadığını gördük. Kilo kaybı gibi çok az
çalışmalarına tabii hemen başlayamıyorsunuz. Virüsün semptom gösterdiler hatta hiç göstermediler. Aşılanma-
stresini, nasıl bir virüs olduğunu bilmeniz lazım, virüsü mış gruptaki farelerin yüzde 100’ünün öldüğünü gördük.
karakterize etmeniz lazım. Biz de hızlı bir şekilde bun- Bu önemli. Feret modeli ile çalışıldı. Temel soru burada,
ları yapmaya çalıştık. İnfeksiyonlu hastada virüs 6’ncı aşı etkinliğinden ziyade çok yüksek dozlarda aşı antijeni
saatte üremeye başlıyor ve ilerleyen saatlerde çok daha verdiğiniz zaman hayvanlarda toksik etki var mı? Bunu
hızlanıyor. Mayıs ayında preklinik çalışmalara başladık. araştırmanız gerekiyor. Bütün bu veriler bir araya getiri-
Buradaki ilk şey, aşı adayınız olan deney hayvanlarında lip Sağlık Bakanlığı’na Faz 1 çalışmaları ile ilgili başvuru
immün yanıt veriyor mu, vermiyor mu sorusunun ceva- yapıldı. Toplam 44 gönüllü bu çalışmaya katıldı. Aşı ada-
bını aramaktı. Yani klinik çalışmalara geçmeden önce, yı, herhangi bir şekilde aşıya bağlı yan etki yapıyor mu?
hayvanlarda aşı adayınızın koruyuculuğunun ortaya çı- sorusunun cevabını aradık. Aşı, ilaç gibi değildir. Hem
karılması gerekiyor. Aşının koruyuculuğunu ortaya çıkar- üretimi hem de uygulanması, ilk verilerin elde edilmesi
mak için bir hayvan modelinin olması gerek. Bu amaçla, zor bir iştir. Çünkü direkt olarak sağlıklı insanlara veri-
transgenik fareler temin edildi. 2020 Ağustos ayında, yorsunuz. O yüzden proseslerin başından sonuna hiçbir
transgenik farelerde aşının koruyuculuğu ile ilgili çalış- şekilde hata yapma şansınız söz konusu değildir.”
malar yaptık. Temel nokta, bir gruba aşı veriyorsunuz;
bir gruba vermiyorsunuz. Aşı verdiğiniz ve vermediğiniz Faz 1, Faz 2 ve Faz 3 çalışmaları hakkında da ayrıntılı
gruba virüs veriyorsunuz. Beklenilen sonuç, aşı verilen bilgi veren Prof. Dr. Özdarendeli, özetle “Turkovac ve

Mart-Haziran 2022/Sayı 4
24 BAİBÜ BÜLTEN